1-لوله کشی
لوله‌کشی به نصب لوله‌های فلزی یا سیمانی و پلاستیکی و ... به منظور انتقال مایعات، گازها و گاه جامدات از یک نقطه به نقطه دیگر گفته می‌شود. لوله ها، اتصالات و شير فلكه ها روي هم رفته سيستم لوله كشي را تشكيل مي دهند.
2-انواع کاربردها
لوله‌کشی برای موارد زیر استفاده می‌شود:
لوله‌کشی سرد و گرم در تاسیسات ساختمانی
سیستم گرمایش کفی ساختمان
سیستم حرارتی رادیاتور
استفاده برای تاسیسات صنعتی
قابل استفاده جهت انقال مواد شیمیایی (بازی و اسیدی)
سامانه‌های پنوماتیک و هوای فشرده
شبکه‌های آبرسانی شهری، صنعتی، کشاورزی
تاسیسات بیمارستانی
1) لوله
لوله به یک استوانه بلند تو خالی دو سرباز، با سطح مقطع دایره ای شکل می باشد.
2) اتصالات
به كمك اتصالات لوله ها در طول هاي مختلف به هم وصل مي شوند تا طول مورد نظر به دست آيد و در عين حال اتصالات ، پيوستگي و تغيير جهت مسير لوله كشي را تامين كنند. پيوستگي و امتداد خط لوله با استفاده از بوشن ها ، مغزي ها و تبديل ها ميسر ميشود. براي تغيير مسير خط لوله ها از سه راه، چهار راه و زانو استفاده مي كنند. كلاهك (كپ) براي بستن دهانه لوله، در پوش براي كور كردن دهانه اتصالات و تبديل ها براي تبديل قطر دهانه لوله و اتصالات به كار ميروند.
مهره ماسورها اتصالاتي بوجود ميآورند كه به سادگي باز ميشوند. مهره ماسوره ها رزوهاي سه پارچه اند: دو قسمت از آن ها كه به دو سر لولهها پيچ شده و قسمت سوم در حالي كه با رزوه قسمت اول درگير است و برروي قسمت دوم نيز مي لغزد اين دو تكه را به همديگر متصل مي سازد.
1-2 ) لوله مغزي :مغزي يك قطعه لوله كوتاه دو سر دنده و يك قطعه آهن ريخته شده به شكل لوله كه دو سر آن از خارج دنده مي گردد ساخته مي شوند. براي اتصال اجزاي سيستم لوله كشي به خصوص اتصال دو وصاله به يكديگر مورد استفاده قرار مي گيرد. مغزي ها شامل مغزي رو پيچ ساده – روپيچ توپيچ تبديل و روپيچ تبديل مي باشند . از مغزي تبديل روپيچ توپيچ همانند بوشن و سه راهي تبديل براي تغيير قطر در لوله كشي استفاده مي شود .
2-2) سه راهها: مهمترين و پرمصرف ترين اتصالات در انشعاب لوله ها هستند .سه راهها مانند زانو در اندازه ها و انواع متنوعي ساخته ميشوند.از آن براي انشعاب هاي 90 درجه استفاده مي شود و همواره انشعاب آن با زاويه قائمه است. اگر هر سه خروجي سه راه هم اندازه باشند نوع آن بر حسب قطر لوله مشخص مي شود مانند سه راه يك دوم اينچ چنانچه اندازه قطر انشعاب (نافي) با قطر لوله اصلي متفاوت باشد اول اندازه قطر اصلي را مي نويسند و بعد انشعاب. زماني كه قطر هر سه خروجي متفاوت باشد اندازه هر سه خروجي را بايد نوشت و قطر لوله اصلي را بايد اول آورد .
3-2) چهار راه:در واقع همان سه راه است كه خروجي ديگري مقابل نافي داشته باشد محورهاي اين چهارراه خروجي در صفحه اي مشترك واقع و بريكديگر عمود هستند. چهارراه نيز مانند سه راه در اندازه هاي مختلف ساخته مي شوند.
4-2)در پوشها:براي بستن انتهاي لوله بوشن دار يا اتصالي كه داراي رزوه مادگي باشد به كار ميروند. در پوشها از جنس چدن آهن چكش خوار و برنج هستند.
5-2) مهره ماسوره : انواع مختلفي دارند. كاربرد فراوان مهره ماسوره ها در خطوط لوله كشي در سهولت تعميرات نمود مي كند. وقتي مهره ماسوره و يك اتصال تلفيق شوند ميتوان با استفاده از يك اتصال رزوهاي تنها از تمام مزاياي مهره ماسوره بر خوردار شد.
6-2) بوشن :معمولا سر هر شاخه لوله يك عدد بوشن نيز مي بندند. بوشن ها از جنس چدن يا آهن چكش خوار و يا برنج هستند. بوشن ها عموما رزوه راستگرد دارند ولي نوع چپگرد را هم طبق سفارش مي سازند.نوع ديگري از بوشن كه روپيچ توپيچ يا دنباله نام دارد با بوشن متعارف فرق مي كند و داراي رزوه روپيچ است. عملكرد بوشن تبديل اتصال انتهاي رزوه شده(خارجي) لوله به اتصالي با اندازه بزرگتر است. بوشن تبديل يك روپيچ- توپيچ به شكل در پوش تو خالي و با دو دهنه به قطر هاي مختلف است و آنرا ميتوان اتصالي براي كاهش و يا افزايش قطر تلقي كرد.
7-2) كلا هكهاي لوله: كلاهك (كپ) لوله براي بستن لوله يا اتصالي كه داراي رزوه روپيچ باشد به كار مي رود.كلا هكها مانند در پوش ها از جنس چدن آهن چكش خوار و برنج هستند.
